KLM: De Unie staat voor je klaar

We zijn alweer aardig op weg in 2021, en de effecten van de herstructurering worden steeds duidelijker. Collega’s zijn nu echt vertrokken met de VVR. Op een paar plekken is kortgeleden een besluit genomen over de herstructurering en is fase 1A van start gegaan, maar op de meeste plekken is fase 1B (dreigend boventallig en (waar mogelijk) solliciteren) in volle gang. Fase 2 (definitief boventallig en opzegging dienstverband (na zes maanden)) nadert. Uiteraard zijn de meeste collega’s in de nieuwe organisatie geplaatst, maar toch. Voor degenen die dat niet zijn, is er een heel stressvolle periode bezig. En dat heeft ook zijn weerslag op de collega’s waarmee zij vaak jarenlang hebben samengewerkt.

Trek je het even niet? Praat erover!

Stress, verdriet, rouw, blijdschap, berusting, strijdvaardig: het zijn allemaal gevoelens en emoties die op sommige momenten boven komen drijven. En dat moet en mag ook. Probeer er waar het kan met elkaar over te praten en elkaar te ondersteunen. En zoals altijd kun je ook met De Unie praten. Onderaan deze nieuwsbrief staat een lijst met emailadressen van (oud-)collega’s die je kunt bereiken. Uiteraard kun je ook contact opnemen met mij, je belangenbehartiger: gertjan.tommel@unie.nl of 06-5252 2034.

Bezwarencommissie

In de vorige nieuwsbrief raadden we je aan om bezwaar te maken tegen je ‘datum in dienst’ bij dreigende boventalligheid. Deze bezwaren, net als andere bezwaren rond de uitvoering van het sociaal plan, worden behandeld door een bezwarencommissie, waar ik lid van ben. De afgelopen weken hebben we al een kleine dertig bezwaren mogen behandelen. Een verantwoordelijke rol, want een uitspraak van de commissie kan verstrekkende gevolgen hebben. Onder leiding van een oud-kantonrechter en met ondersteuning van een juridisch geschoolde ambtelijk secretaris, hebben we in alle bezwaren op basis van inhoudelijke en juridische argumenten gezamenlijke uitspraken gedaan. Er zijn er nog een aantal waarin wat meer uitzoekwerk gedaan moet worden aan de kant van de collega of KLM. Op dit moment zijn er in zeven zaken definitieve uitspraken gedaan. Vijf van deze uitspraken hebben ertoe geleid dat het bezwaar van de collega is toegekend. Bij twee collega’s niet.

Wat mij in algemene zin opvalt, is dat de bezwaren over het algemeen van hoge kwaliteit zijn. Collega’s bouwen hun zaak goed op. Wat ik ook zie, is dat waar collega’s zich door hun vakbond laten ondersteunen, de argumentatie en bewijsvoering vaak beter op orde is dan wanneer collega’s zich niet laten ondersteunen. Hoewel dat uiteindelijk niet van doorslaggevend belang is, helpt het wel om je bezwaar zó op te schrijven dat een commissie het goed begrijpt en dat het duidelijk wordt waarom jij vindt dat KLM iets niet goed heeft gedaan. Daarom raad ik je aan om toch vooral lid te worden van een vakbond. Bij De Unie kun je dat op deze webpagina doen.

Arbeidsvoorwaardelijke bijdrage en winstdeling 2019

Zoals het er nu uitziet, wordt de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage vanaf april 2021 ingehouden. Collega’s met een toetsingsinkomen van 1,5 maal modaal (54.750 euro) of lager, krijgen dan ook (pas) de helft van de winstdeling 2019 uitgekeerd. In grote lijnen is bekend hoe dit vorm krijgt, maar the devil is in the details. We informeren je hierover als alles helemaal helder is.

Uitzendkrachten

De Unie heeft zich de afgelopen week hard ingezet om de oud-collega-uitzendkrachten – met vaak een jarenlange smetteloze staat van dienst – te helpen weer bij KLM te komen werken. Begin februari heeft Randstad een vacature voor grondstewardess opengesteld. De reacties van uitzendkrachten over de manier waarop Randstad met hen omgaat, zijn ontluisterend. Ondanks beloftes dat ze actief zouden worden benaderd bij vacatures, is dat niet gedaan. Bel je Randstad, krijg je een voicemail. Spreek je in, word je niet teruggebeld. Stuur je een e-mail, krijg je geen reactie. Collega’s die er wel doorheen komen, krijgen een afwijzing “omdat je niet flexibel genoeg bent” – zelfs als ze invullen dat ze altijd beschikbaar zijn en alle diensten willen draaien.

Van het begin af aan heeft De Unie er bij KLM voor gepleit om als eerste te kijken naar oud-uitzendkrachten als er weer uitzendkrachten worden ingehuurd. Daarom heb ik op donderdag 4 maart de volgende oproep gedaan aan KLM:

“Laten we met alle aderlatingen, bijdrages, welwillendheid van de medewerkers nu ook eens de oudgedienden die als eerst slachtoffer werden van de corona-luchtvaart-crisis in ieder geval het eerste “recht” van terugkeer geven. Het voelt voor de collega’s in “vaste” dienst ook niet goed dat er nu een hele nieuwe lichting aankomt terwijl de collega’s waar ze altijd fijn mee hebben gewerkt thuis zitten! Gezien het feit dat de mensen de beleving maken, moeten we toch ook wat “tokens of appreciation” gaan brengen aan deze collega’s. Laten we het lef hebben en de moed tonen door tegen Randstad te zeggen dat KLM alleen maar oud-gedienden ziet komen. Wil nummer 1 of 2 niet, dan zeker toch nummer 10. Ga actief achter die mensen aan! Maak je onsterfelijk voor deze mensen. In plaats van de loze beloftes van Randstad te tolereren!” 

Roosters

De afgelopen tijd ontvangt De Unie signalen van collega’s dat hun roosters aangepast (gaan) worden. Zo worden er bijvoorbeeld bij E&M tijdelijke 5×2-roosters definitief gemaakt. Waar er eerst een 7×2 rooster van toepassing was met een hogere ploegendiensttoeslag, wordt deze toeslag lager als het 5×2-rooster definitief wordt gemaakt. Het levert KLM een besparing op, ten koste van het inkomen van de collega’s. De cao regelt weliswaar enige compensatie voor deze verminderde toeslag, de zogenaamde “overbruggingstoeslag” maar het betekent toch weer iets inleveren naast een arbeidsvoorwaardelijke bijdrage. Als Unie vinden we dit natuurlijk vervelend voor de betrokken collega’s, maar dit valt allemaal nog binnen de letter en geest van de door vakbonden en KLM afgesproken cao. De overbruggingstoeslag is daar namelijk het bewijs van. Wij gaan ervan uit dat dit de komende tijd ook elders aan de orde zal zijn.

Pilot zelfroosteren

De Unie ontvangt bezorgde reacties uit Passage van de Allrounders P1 over voortgang van de roosterpilot. Deze week zal deze pilot besproken worden in het extern overleg met KLM. We begrijpen uit de reacties van collega’s dat zeker driekwart een vervolg van de pilot onder de huidige omstandigheden en tegen de huidige condities niet ziet zitten. We gaan ervan uit dat dit ook uit de evaluatie komt die KLM ons zal presenteren. En dat KLM daar dan ook naar zal handelen in overleg met de vakbonden. We houden je in onze nieuwsbrieven daarvan op de hoogte.

Rooster en bijbehorende diensten bij Ground Services

Maar de gifbeker moet kennelijk helemaal leeg. Want van een hele andere orde zijn de voorstellen die KLM ons deed afgelopen donderdag, 4 maart 2021. Dat gaat namelijk over de plannen die KLM heeft om bij Ground Services collega’s die in deeltijd werken elke week vijf (!) keer op te laten komen. Dit geldt vooralsnog met name bij Passage vanaf september 2021, maar andere afdelingen zullen hier dit najaar zeker mee te maken krijgen. Ik herhaal het nog maar eens, laat het even op je inwerken: VIJF…KEER…OPKOMEN…WANNEER….JE…IN…DEELTIJD…WERKT…

Oké, er zijn al collega’s die een 50%-deeltijdcontract hebben en op 4-uursdiensten ingezet worden en daarmee effectief al vijf keer per week opkomen. Daar kan in veel gevallen een bewuste keuze aan ten grondslag liggen, omdat dit bijvoorbeeld goed past in de balans tussen privé en werk. Toch zijn er ook collega’s met een 50%-deeltijdcontract die 8-uursdiensten hebben. Die zien hun opkomsten ineens verdubbelen!

Een ander groot deel van de collega’s die bijvoorbeeld 90% of 80% werken, hebben daar vaak voor gekozen vanuit een noodzaak om de zware roosters behapbaar te houden. Een dag per week of twee weken minder hoeven op te komen, maakt het voor hen mogelijk om gezond aan het werk te blijven. Elke dag heel vroeg je bed uit en twee uur eerder thuis zijn, geeft geen extra rust en herstel. Die ene dag niet vroeg je bed uit hoeven juist wel.

Hieronder een afbeelding met voorbeelden hoe de plannen van GS er uit kunnen gaan zien. Dan kun je gelijk zien wat voor impact dit voor jou kan hebben.

KLM heeft vier argumenten om dit door te voeren:

• Het bedrijfsdrukteprofiel vanaf september 2021 maakt deze roosters/dienstlengtes noodzakelijk.
• De cao biedt de ruimte om deze roosters/dienstlengtes te maken.
• Het zorgt voor baanbehoud van huidige medewerkers.
• Het zorgt voor minder/geen inhuur uitzendkrachten.

Met daarbij als overkoepelend thema dat het 5,5 tot 7,5 miljoen euro oplevert, en dus een besparing voor KLM. Waar dan weer bij vermeld moet worden dat de totale kostenstructuur van KLM aan loonkosten zo’n 3 miljard euro (pré-corona) is. Een besparing van zo’n 0,2% maximaal, met een hoop gedoe eromheen. En omdat KLM van mening is dat het allemaal kan, is KLM van mening dat overleg met vakbonden niet aan de orde is. “Ja, we zullen je netjes informeren. Maar formeel overleg waarin je over bepaalde zaken ook overeenstemming zult moeten bereiken? Dat is echt niet nodig.”

Wat nu?

Wat ons betreft is formeel overleg over deze grote kwestie wel degelijk nodig. Sterker, het is gewoon het enige juiste om te doen. Los van of “het kan”, gaat het er ook om dat KLM zich bewust moet zijn van de enorme impact die dit heeft op de levens van jou en je collega’s. Jullie hebben vaak al jarenlang gemiddeld genomen dezelfde diensten en roosters. Hierbij is over het algemeen het uitgangspunt 5 opkomsten bij een 40-urige werkweek, zoals dit ook in de cao staat, en bij minder uren ook navenant minder opkomsten. Dat is wat De Unie betreft de letter en de geest van de cao-afspraken.

Wil je naar een andere geest van de afspraken, dan moet je daar met elkaar overeenstemming over bereiken. Nu KLM in eerste aanleg heeft aangegeven dat niet nodig te vinden, hopen we dat KLM toch een ander vluchtplan gaat indienen. Blijven ze vasthouden aan dit vluchtplan, dan verwacht ik dat deze vlucht na flinke turbulentie zal eindigen in een ongekende ramp. Een ramp voor de betrokken medewerker. Een ramp voor de verhoudingen tussen vakbonden en KLM. En uiteindelijk ook een ramp voor KLM.

De bonden staan in goed contact met de betrokken groepscommissies (GC 62, 63 en 64). We trekken samen op in dit proces. We hebben KLM een aantal vragen gesteld met betrekking tot hoe zij nu aankijken tegen de juridische houdbaarheid van hun ideeën. Wij krijgen namelijk de indruk dat ze vooral kijken naar Bijlage 3D (roosterregeling) van de cao, terwijl de cao natuurlijk veel meer beslaat. Ook hebben we ze gevraagd hoe een en ander zich verhoudt tot hun verplichting om een gezond werkklimaat te garanderen, evenals werk te maken van fit de finish halen. Hoe het zich verhoudt tot individuele afspraken rond dienstlengtes, aantal opkomsten enzovoorts.

De Unie wil graag van jou en je collega’s weten hoe je huidige situatie is wat betreft deeltijd. Daarnaast willen we ook graag weten wat je nu vindt van de voorgenomen plannen van KLM. Op grond van jouw reactie en die van je collega’s kunnen we dan bepalen hoe we verder gaan in dit traject. Je kunt deze Unie-vragenlijst hier invullen. Dit kun je doen tot 22 maart 2021, 13.00 uur.

Wat we in ieder geval willen, is dat KLM inzicht geeft in het waarom, hoe, wie, wat en waar van voorgestelde wijzigingen. Samen met de uitkomsten van onze vragenlijst, kunnen we dan kijken wat de mogelijkheden zijn en welke oplossingsrichtingen er zijn te bedenken voor het “probleem” van KLM. Uiteraard houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen. En hopen we dat jij ons ook op de hoogte houdt van wat jou bezighoudt.

Tot slot

Vanaf 1 april 2021 zal Huug Brinkers de nieuwe belangenbehartiger zijn van De Unie bij KLM. Ik heb sinds 1 januari 2021 binnen De Unie de rol van arbeidsvoorwaardencoördinator gekregen. Vanuit die rol zal ik uitermate betrokken blijven bij het wel en wee van jou en je collega’s bij KLM. Vanaf 1 april 2021 kun je terecht bij Huug Brinkers via huug.brinkers@unie.nl en 06-5252 2077. Tot 1 april kun je, zoals altijd, met mij contact opnemen via gertjan.tommel@unie.nl en 06-5252 2034.

Denk je dat een collega baat heeft bij de informatie van deze nieuwsbrief, laat hem/haar zich dan gratis registreren op klm.unie.nl. Een kopie van deze nieuwsbrief zal daar ook gepubliceerd worden.