skip to Main Content
Dit is een website van vakbond De Unie voor alle medewerkers van KLM.
Samen Sterk Voor KLM!

Samen sterk voor KLM!

Het zijn turbulente tijden. De herfst is nu goed losgebarsten. Het stormseizoen kent inmiddels al 28 grote stormen en afgelopen vrijdag is er een bij gekomen: de enorme shitstorm rond de lening en staatsgarantie van de overheid. Kern van het probleem? Looptijden! Daar zitten meerdere kanten aan, en achter elke schuilt een steekhoudend verhaal. Maar soms is dat niet genoeg en zal je over de schaduw heen moeten springen. Hieronder licht ik de verschillende kanten van het verhaal toe.

Het verhaal van de overheid

Op 26 juni 2020 was daar het verlossende woord: na maanden onderhandelen waren 11 banken bereid 2,4 miljard euro op tafel te leggen. De overheid garandeert 90 procent van deze kredietfaciliteit. Daarbovenop geeft de overheid ook nog 1 miljard aan krediet. In totaal dus 3,4 miljard euro. Daar moeten wel commerciële rentetarieven over betaald worden; het is dus geen gift. Wanneer KLM alles moet opnemen en met rente moet terugbetalen, moet het 5,2 miljard euro terugbetalen. De kredietfaciliteit is voor maximaal vijf jaar afgesproken. De staatsgarantie loopt maximaal zes jaar.

Voorwaarden overheid

De overheid stelde wel voorwaarden aan deze kredietfaciliteit. KLM moest namelijk een herstructureringsplan maken waarin ze de beïnvloedbare kosten met 15 procent verminderde. Daarnaast moest ze afspraken maken met de vakbonden over inlevering van arbeidsvoorwaarden, tot ten minste 20 procent voor collega’s die € 109.500 of meer verdienen. Aan de vakverenigingen en KLM om invulling te geven aan die eis.

Diep in de nacht van 1 oktober was die invulling er. De Unie heeft daar uitgebreid over gecommuniceerd in onze nieuwsbrief van 2 oktober. Toen was de overheid aan zet om de plannen te beoordelen. Afgelopen vrijdag 30 oktober 2020 was daar het oordeel: de plannen zijn goed, maar de looptijd niet lang genoeg. Voor het grond- en cabinedomein is dat tot 1 januari 2023, voor het cockpitdomein was dit 1 maart 2022. De overheid wil een commitment van KLM en de vakbonden dat we tekenen voor de voorwaarden zolang de kredietfaciliteit en staatsgarantie gelden, dus maximaal vijf jaar. Komt die commitment er niet? Dan keert de overheid de tweede tranche van de kredietfaciliteit niet uit.

Het verhaal van De Unie

De Unie was de overheid vanaf het begin erkentelijk voor de steun, die dus niet gratis is. Wel waren we gelijk kritisch op de overheidsvoorwaarden rond inlevering van arbeidsvoorwaarden. Daarmee ging de overheid zitten op de stoel van de vakbonden. Ongekend dat wij niet in vrijheid konden onderhandelen! Daar zit en zat het bezwaar van De Unie.

Echter staat het belang van de KLM-medewerkers bij ons altijd voorop. Elke crisis uit het verleden hebben wij samen met jou en je collega’s het hoofd geboden door afspraken te maken met KLM. Die bereidheid was er nu dus ook. Wij hebben tot en met 1 oktober hard onderhandeld met KLM. In het gronddomein zijn we vanaf het begin uitgegaan van een periode tot 1 januari 2025.

Losse onderhandelingen…

Normaal gesproken zouden we dit proces samen met de drie domeinen doorlopen, maar de pilotenvakbond VNV wilde dat niet. Daarom is er op elk domein een onderhandelingstraject gestart. Gedurende dat proces kwam KLM met een update dat er in het vliegersdomein gesproken werd over een looptijd tot 1 januari 2023, en dat we in het kader van gelijkheid tussen de domeinen dan over die looptijd afspraken moesten maken. Daarmee verdween 1 januari 2025 uit beeld, nota bene dus op voorspraak van KLM! Het belangrijkste vonden we de gelijke looptijd tussen de domeinen. En dat zou hiermee gewaarborgd zijn.

Omdat we daarmee onze huidige cao (tot 1 maart 2022) zouden verlengen, spraken we ook een fictieve loonsverhoging af van 0,5 procent over die tien maanden. Daarmee zou er weer een half procent aan bijdrage ingerekend kunnen worden. En konden we ook uitleggen dat we de cao met tien maanden hebben verlengd. Ook bij cabine werd dit afgesproken.

… maar geen gelijke looptijden

VNV bereikte pas in de avond van 1 oktober 2020 als laatste een overeenkomst met KLM. Wat schetste onze verbazing nadien: de looptijd liep tot de oorspronkelijke looptijd van de cao, 1 maart 2022. KLM was als enige partij betrokken bij alle domeinen en is willens en wetens akkoord gegaan met twee verschillende looptijden – in de wetenschap dat de grondvakbonden flexibel waren in de looptijd, maar wel als belangrijke voorwaarde hadden gesteld dat de looptijden over de domeinen gelijk moeten lopen.

Sinds 1 oktober praat De Unie met KLM en de collega-vakbonden over de uitwerking van het akkoord op hoofdlijnen. The devil is always in the details, dus we hebben er rustig de tijd voor genomen om de teksten goed uit te werken. Onderdeel van die uitwerking was ook een discussie over de verschillende looptijden. Hoe zouden we dat oplossen? Bijvoorbeeld met een extra disclaimer over de gelijkwaardigheid tussen de domeinen, zoals we dat ook in onze cao hebben staan?

In de loop van oktober gaf KLM wel een signaal af dat de overheid veel vragen had over de verschillende looptijden, en de lengte van de looptijd in het algemeen. Echter, een no-go of andere definitief bezwaar werd niet gegeven. Wel kwam KLM op 22 oktober met een tekst voor een commitment clausule, die in alle drie de domeinen opgenomen moest worden in de protocolteksten. Op 23 oktober is daar in het gronddomein overeenstemming over gekomen, weer met de voorwaarde dat deze in alle drie de domeinen hetzelfde moest zijn.

Dat gebeurde bij de vliegers niet. Wat De Unie betreft lag de bal wederom bij KLM. Waarom lukte het KLM maar steeds niet om de gelijkwaardigheid tussen de drie domeinen te waarborgen?

Brief aan KLM

In afwachting van het definitieve oordeel heeft De Unie KLM een brief gestuurd over de methode waarop de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage moet worden uitgerekend. Wij denken aan een uitwerking in euro. Daarmee kun je op individueel niveau exact uitrekenen hoe de uitgestelde loonsverhoging zal doorwerken. En deze dan inrekenen als bijdrage. Een uitwerking in procent is wat ons betreft oneerlijk: sommige collega’s zouden meer bijdragen dan noodzakelijk, anderen minder. In de brief trekken we de conclusie dat de discussie over looptijden niet relevant is, omdat we ervan overtuigd zijn dat ook de VNV zal leveren wat nodig is om KLM overeind te houden. En omdat we geen ijzer met handen kunnen breken, moeten we vooral zelf doen wat de toekomst van het bedrijf zekerstelt.

Spoedberaad

Een paar uur later, op donderdagavond 29 oktober 2020, ontvangen we een uitnodiging voor een spoedoverleg op de dag erna. Hier krijgen we de commitment-clausule voorgelegd waar we een week eerder al overeenstemming over hebben bereikt in het gronddomein. De Unie had al ingestemd, dus vonden we het geen probleem om deze te ondertekenen. Uiteraard onder de voorwaarde dat alle teksten – van zowel de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage als het sociaal plan – uiteindelijk voor stemming zouden worden voorgelegd aan jou en je collega’s. Die volgt dan ook nog.

Na intern beraad heeft de Unie-delegatie geconcludeerd dat tekenen de enige mogelijkheid is om de verdere uitkering van de kredietfaciliteit mogelijk te maken. En dus hebben wij getekend, omdat wij nooit willen gokken met het voortbestaan van KLM en daarmee jouw toekomst en die van 30.000 collega’s.

Het verhaal van FNV

Kort en goed komt het verhaal van FNV neer op het volgende: FNV is feitelijk akkoord met de tekst van de arbeidsvoorwaardelijke bijdrage van het grondpersoneel, net zoals De Unie en de collega-vakbonden. Het enige verschil is dat FNV een breekpunt maakt van de verschillen in looptijd. Deze moet gelijk zijn over de domeinen. Is dat niet het geval, dan zal de FNV niet tekenen. Die stelling heeft zij ingenomen vanaf het moment dat helder werd dat de looptijden van elkaar afweken. Daarmee legt zij feitelijk haar lot in de handen van VNV en KLM.

KLM gaf aan dat de overheid de looptijd over de drie domeinen al te kort vindt en dat zij ons akkoord dus niet open kon breken om de looptijd gelijk te laten lopen met die van de piloten. De piloten wilden niet verlengen tot 1 januari 2023. Ziehier de impasse.

Deze impasse wilde de minister doorbreken door verdere steun te koppelen aan de commitment-clausule. De Unie en vier collega-vakbonden hebben deze ondertekend. FNV heeft de ondertekening nog steeds in beraad vanwege de weigerachtigheid van VNV om de clausule te ondertekenen.

Het verhaal van VNV

Het verhaal van VNV komt kort en goed op het volgende neer: VNV en KLM breken de lopende cao open en maken nieuwe afspraken in het licht van de voorwaarden van de overheid. Die lopende cao loopt tot 1 maart 2022. VNV ziet geen reden om de looptijd te verlengen, maar spreekt zich wel uit over de periode daarna.

Mocht de situatie daarom vragen, dan levert VNV ook de benodigde bijdrage om KLM overeind te houden. Maar er is op dit moment geen reden om de looptijd te verlengen. Zoals in elk ander regulier cao-traject wordt er aan het einde gekeken hoe de situatie bij het bedrijf en de wereld is en dan zullen er passende afspraken gemaakt worden.

De overheid vindt deze toezegging te mager en wil daarom ook van VNV de commitment-clausule ondertekend hebben. VNV weigert dat tot op heden. Daarop heeft de overheid aangegeven de uitbetaling van de tweede tranche van de kredietfaciliteit op te schorten.

Hoe nu verder?

De Unie heeft een oproep gedaan aan FNV en VNV om toch vooral akkoord te gaan met de commitment-clausule. Het voortbestaan van KLM is nu belangrijker dan je eigen gelijk of die van de ander. Inmiddels bereiken ons berichten dat VNV wil praten over de ontstane situatie. Wij juichen dat toe. Dat is namelijk de enige uitweg.

Wij vinden dat KLM veel steken heeft laten vallen in de regievoering van het proces. Kennelijk hebben zij zich buiten hun mandaat begeven door de onderhandelingsresultaten van 1 oktober 2020 af te sluiten. Dat de minister dat moet herstellen, is een brevet van onvermogen voor de KLM-onderhandelingsdelegatie. Maar ook met die constatering winnen we niets.

Nu moeten we ons met z’n allen richten op KLM overeind houden. Dat moeten we doen met de mensen die nu aan tafel zitten. Something’s got to give! Een definitief akkoord met alle vakbonden geeft de broodnodige rust en ruimte om de herstructurering uit te voeren. Met die herstructurering kunnen we ons klaarmaken voor de nieuwe omstandigheden in de luchtvaart. We kunnen jou en je collega’s dan helderheid verschaffen over de toekomst, binnen of buiten KLM. Want dat moet ons gedeelde belang zijn: de toekomst van jou en je 30.000 KLM-collega’s!

Tot slot

We ontvangen de afgelopen tijd veel feedback en informatie vanuit de organisatie. Dat waarderen we enorm. We kunnen hiermee waar nodig bijsturen richting KLM. Blijf ons dan ook vooral van deze informatie voorzien. Heb je vragen of opmerkingen, neem dan contact met ons op via gertjan.tommel@unie.nl of 06-5252 2034. Gezien de huidige drukte kan het wat langer duren voordat je een reactie krijgt. Maar laat je daar niet door tegenhouden.

Denk je dat je collega’s deze nieuwsbrief ook interessant vinden? Ze kunnen zich registeren via klm.unie.nl.

Back To Top