De Unie sluit deal met KLM

Samen met CNV en FNV heeft De Unie een onderhandelingsresultaat bereikt met KLM over de pensioenpremie voor de periode 2021 tot en met 2025. Zoals in onze nieuwsbrief van 15 mei 2020 al vermeld, zijn we daar sinds mei intensief over in gesprek geweest. Deze gesprekken verliepen moeizaam: het bleek lastig om de verschillende standpunten gezamenlijk te overbruggen. Uiteindelijk hebben we toch een onderhandelingsresultaat bereikt. Via deze link kun je de tekst van het onderhandelingsresultaat lezen. Hieronder leggen wij uit wat het resultaat voor jou betekent. Heb je het helemaal gelezen? Dan vind je onderaan deze brief een link naar het stemformulier, waar je over het resultaat kunt stemmen.

Wat is er aan de hand?

Het pensioenfonds heeft aan KLM en de vakbonden aangegeven dat het huidige premieniveau (22% van de bruto-pensioengrondslag) onvoldoende is om de huidige pensioenopbouw in stand te houden. Deze huidige pensioenopbouw is een opbouwpercentage van 1,895% over je salaris tot maximaal € 110.111, minus de franchise van € 15.451 (niveau 2020, wordt jaarlijks aangepast) waar je geen pensioen over opbouwt. Als het ons niet zou lukken om voor 30 september 2020 een akkoord te bereiken, zou het pensioenfonds besluiten om het opbouwpercentage van 1,895% te verlagen naar 1,5% – een verlaging van de jaarlijkse opbouw van bijna 21%.

Daarnaast heeft KLM al sinds 2013 de wens om de impact van het KLM-grondpensioenfonds op de KLM-balans te verminderen. Dat hebben ze de afgelopen jaren ook gedaan bij het cabine- en cockpit-pensioenfonds. Die impact is er vanwege de zogenaamde tekorten- en overschottenregeling (zie kader). De onderhandeling voor het grondpensioenfonds is in de afgelopen jaren nooit tot een conclusie gekomen. Dat kon ook, omdat de premie tot nu toe altijd toereikend is geweest.

Pensioen-parameters

In 2015 hebben de vakbonden en KLM voor het laatst afspraken gemaakt over het premieniveau, op grond van de zogenaamde parameters van de commissie-Don. Vanuit wetgeving kunnen we voor maximaal 5 jaar afspraken maken; die uit 2015 waren daarom geldig tot en met 2020. Nu moeten we dus nieuwe afspraken maken over de periode van 2021 tot en met 2025.

Daarnaast zijn er nieuwe criteria waarmee pensioenfondsen in Nederland moeten rekenen: de zogenaamde parameters van de commissie-Dijsselbloem. Deze verschillen van de parameters van de commissie-Don (2015), want er moet nu meer premie worden betaald voor hetzelfde pensioen. Je kunt het zo zien: de kiloprijs van pensioenen is hoger geworden. Betaal je nu de vorige kiloprijs, dan krijg je daar maar 800 gram pensioen voor terug.

Goed nieuws

Na een zevental onderhandelingsrondes hebben we uiteindelijk een onderhandelingsresultaat bereikt. Het goede nieuws: we kunnen nog steeds een kilo pensioen kopen. En KLM gaat die hogere kiloprijs betalen. Er is dus geen sprake van een opbouwverlaging van 1,895% naar 1,5%.

Toch hebben we wel een kleine verlaging afgesproken. De opbouw wordt verlaagd van 1,895% naar 1,875%. Tegelijk wordt de franchise (het drempelbedrag waarover je geen pensioen opbouwt) verlaagd van € 15.451 naar € 14.167. Je collega’s en jij gaan dus iets minder (1,05%) opbouwen over iets meer salaris (8,31%). Ook dat is goed nieuws: alle deelnemers gaan in meer of mindere mate extra pensioen opbouwen. Daarmee voldoet de KLM-regeling ook exact aan de fiscale kaders voor pensioenopbouw.

Om deze afspraken te financieren, gaat de pensioenpremie omhoog van 22% naar 25,5%. Deze verhoging van 3,5% wordt volledig betaald door KLM. Per jaar betaalt KLM van 2021 tot en met 2025 zo’n € 30 miljoen meer ten opzichte van 2020. Jij blijft hetzelfde bijdragen aan je pensioen. De totale premie stijgt dan ook van € 161,2 miljoen in 2020 naar € 190,6 miljoen in 2021 – ook dat vindt De Unie goed nieuws.

We schaffen ook de overschottenregeling af. Dat is goed nieuws, omdat we daarmee zorgen dat de afgesproken premiehoogte hetzelfde blijft, ook in goede pensioentijden. In het verleden werden er weleens zogenaamde ‘premievakanties’ afgesproken: dat waren dan jaren waarin jij en KLM geen pensioenpremie hoefden te betalen. Dat klinkt mooi, maar daardoor komen we nu geld tekort. Met onze afspraak zorgen we ervoor dat die ‘premievakanties’ of een lagere premie niet meer aan de orde zijn. Dit zorgt er mede voor dat we ook in de toekomst een adequaat pensioen kunnen uitbetalen.

Minder goed nieuws

Dat we afscheid nemen van de overschottenregeling, betekent ook dat de tekortenregeling wordt afgeschaft – dat is een keiharde voorwaarde die KLM stelt aan verhoging van de premie. Daar hebben ze twee redenen voor. En daarmee jij ook.

1. Regeling drukt op balans KLM

We zeiden het al eerder: de tekortenregeling drukt op de KLM-balans. In de huidige pensioenregeling staat namelijk een zogenaamde uitkeringsovereenkomst: er is in hoge mate een garantie dat het pensioen dat jou is toegezegd ook daadwerkelijk wordt uitgekeerd. Er wordt dus niet gekort, zoals nu bij veel pensioenfondsen dreigt te gebeuren. Elk jaar wordt er een inschatting gemaakt hoe het pensioenfonds ervoor staat. Lijkt de situatie goed? Dan kunnen de verplichtingen op de KLM-balans minder worden. Zo niet, dan stijgen de verplichtingen.

2. Regeling betekent ook: bijstortverplichting

De belangrijkste reden: de tekortenregeling brengt een bijstortverplichting mee voor KLM en

deelnemers. KLM neemt hiervan 80% voor haar rekening, jij en je collega’s 20%. Heeft het pensioenfonds op grond van de criteria minder geld in kas dan het moet uitkeren aan alle huidige en toekomstige pensioenen? Dan spreken we van een te lage dekkingsgraad (zie kader hieronder). Deze is onvoldoende als-ie onder de 104,3% maar echt te laag als-ie onder de 95% is. In dat geval moet er worden bijgestort. Gebeurt dat niet, dan moeten alle pensioenen – ingegaan én opgebouwd – worden verlaagd, zodat de dekkingsgraad weer minstens 95% is.

In de basis is dit natuurlijk een heel belangrijk instrument om overeind te houden in tijden dat het slecht gaat met het pensioenfonds. De beleidsdekkingsgraad slingert al tijden tussen de 95% en 105%. De COVID-19-crisis heeft daar nog wat vanaf gehaald. We zitten dus op de kritische grens bij het KLM-grondpensioenfonds. Minister Koolmees gaat ons dit jaar helpen door aan te geven dat er niet gekort hoeft te worden als het pensioenfonds boven de 90% beleidsdekkingsgraad zit.

Bovendien is het pensioenfonds inmiddels zo groot geworden – er zit zo’n € 10 miljard in kas – dat de verhoging van de dekkingsgraad met 1%-punt (bijvoorbeeld van 92% naar 93%) € 100 miljoen aan premie kost. Van 92% naar 95% kost € 300 miljoen. En hoewel we dit over 10 jaar mogen bijdragen, kost dit bij 1%-punt toch € 10 miljoen per jaar. Hiervan moeten je collega’s en jij als werknemers en pensioenfondsdeelnemers € 2 miljoen bijdragen, en KLM € 8 miljoen. Voor de KLM-grondcollega praten we dan van een stijging van zo’n 5% van de pensioenpremie. Voor de gemiddelde KLM’er is dat tussen de € 10 en € 20 per maand extra premie per 1%-punt tekort van de dekkingsgraad.

Deze extra bijdrage lijkt voor dit jaar en 2021 vooralsnog niet aan de orde. Maar we willen er toch voor zorgen dat-ie in de huidige tijd zeker niet zal plaatsvinden. Extra premie zorgt ervoor dat je minder overhoudt aan besteedbaar inkomen. En die gaat de komende jaren toch al niet omhoog, omdat we de loonsverhogingen (tijdelijk) inleveren. Daarbij komt dat er is afgesproken om naar een nieuw pensioensysteem gaan, uiterlijk in 2026. Vooruitlopend op dat nieuwe pensioensysteem ziet het ernaar uit dat de regels wat worden versoepeld. Hierdoor hoeft de overschotten- en tekortenregeling de komende jaren niet te worden aangesproken. Daarmee is de waarde van deze regeling nagenoeg verdwenen en heeft De Unie geen goede reden meer om ‘m in stand te houden – zeker als je pensioenopbouw met 20% wordt verlaagd als we dat wél doen.

Conclusie

De Unie heeft samen met collega-vakbonden FNV en CNV overeenstemming bereikt met KLM over jouw pensioenpremie voor de komende vijf jaar. Daarmee voorkomen we dat jouw pensioenopbouw met 20% wordt verlaagd. We zorgen er ook voor dat jij niet méér hoeft te betalen voor dezelfde kilo pensioen ten opzichte van nu. We schaffen de mogelijkheid voor premievakanties voor jou, je collega’s en KLM af. Dit vindt De Unie positief.

Maar niet alles is positief. We schaffen ook bijstortverplichting af, waarmee de kans op een korting van jouw pensioen in de toekomst groter wordt. Gezien de versoepelde regels tot 2022 en een akkoord over een nieuw pensioenstelsel, acht De Unie de kans daarop overigens heel erg klein. We vinden het een kleine prijs die we moeten betalen om de zekerheid van een verlaagde pensioenopbouw te ontlopen.

Om die reden leggen wij dit onderhandelingsresultaat met een nadrukkelijk positief advies aan je voor. De leden hebben een uitnodiging ontvangen om te stemmen.  De stemming sluit op 29 oktober 2020 om 13.00 uur.

Pensioenspreekuur

Heb je vragen over jouw pensioen of het onderhandelingsresultaat met KLM? De Unie organiseert de komende twee weken een aantal pensioenspreekuren. Daar beantwoorden Unie-pensioendeskundigen John Eggen en Ivo Slikkenveer graag jouw vragen over pensioen in het algemeen en jouw KLM-pensioen meer specifiek. Mocht er een reden zijn om dieper op jouw situatie in te gaan, dan kan er ter plekke een vervolgafspraak worden gemaakt.

Tot slot

Heb je vragen over deze nieuwsbrief, het onderhandelingsresultaat in het algemeen of het onderhandelingsproces? Stel ze gerust via gertjan.tommel@unie.nl of bel 06-5252 2034. En denk je dat jouw collega’s ook iets hebben aan deze nieuwsbrief, laat ze zich dan gratis registreren op klm.unie.nl. Dan kunnen zij ook inbellen voor het pensioenspreekuur.